مهران مدیری (زاده? 18 فروردین 1346[1] در تهران) کارگردان، هنرپیشه، خواننده، طراح تیتراژ، مجری، طراح صحنه و لباس، مجری طرح، صداپیشه و تهیه‌کننده ایرانی است. از جمله مجموعه‌های تلویزیونی که وی در آن‌ها کارگردان و بازیگر بوده می‌توان سریال‌های: ساعت خوش، پاورچین، جنگ 77، پلاک 14، نقطه‌چین، شب‌های برره، باغ مظفر،نود شب، مرد هزارچهره، مرد دوهزارچهره، قهوه تلخ، ببخشید شما، ویلای من، شوخی کردم، در حاشیه، در حاشیه 2، دورهمی و هیولا را نام برد.
مجله? نیوزویک در مقاله‌ای مدیری را بیستمین مرد قدرتمند سال 2009 میلادی در ایران نامید.[
زندگی
مهران مدیری آخرین فرزند خانواده 6 نفری است. او سه برادر بزرگ‌تر به نام‌های محسن، مسعود و مهرداد دارد. از شانزده سالگی با تئاتر آشنا شد. در سال 1368 وارد رادیو شد و در داستان شب به مدت شش سال به گویندگی پرداخت. در سال 1372، به همراه داریوش کاردان اولین برنامه طنز خود را برای نوروز ساخت.[7] تا سال 1372 با نمایش‌های زیادی چون: شوخی، تلگراف، آرسنال، پانسیون، سیمرغ، هملت، کیسه بوکس و… روی صحنه رفت. همچنین در این دوران به عنوان بازیگر در نمایش‌های رادیویی قصه‌های شب نیز حضور داشت.[8] آغاز شهرت مدیری از سال 1372 بود که در مجموعه? طنز نوروز 72 بازی کرد. بعد از آن مدیری در چندین مجموعه? طنز دیگر که توسط صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد به عنوان بازیگر و کارگردان حضور داشت. در یکی از قسمت‌های برنامه دورهمی، مهران مدیری گفت که در عملیات والفجر 8 حضور داشته‌است.[9]
فعالیت
آغاز بازی و کارگردانی مجموعه‌های طنز
پرواز 57
نوشتار اصلی: پرواز 57
پرواز 57 مجموعه طنز تلویزیونی بود که در دهه فجر سال 1372 از شبکه یک پخش شد. این نخستین کار کارگردانی مدیری در یک سریال طنز تلویزیونی بود.
پرواز 57 را می‌توان دومین نقطه? عطف مجموعه‌های طنز تلویزیونی پس از پیروزی انقلاب دانست.[10] بازیگرانی مانند نصرالله رادش با بازی در این سریال وارد عرصه تلویزیون و طنز ایران شدند.[11]
ساعت خوش
نوشتار اصلی: ساعت خوش
پس از ساخت و پخش مجموعه پرواز 57، مهران مدیری ساخت سریالی دیگر را به نام ساعت خوش، با بازیگرانی نه چندان مطرح آغاز کرد که در سال‌های 1372 و 73 به صورت هفته‌ای یکبار از شبکه دو پخش می‌شد. این مجموعه شامل قطعات طنز کوتاه بود و نکته خاص آن متفاوت بودن آن با نوع طنزی بود که در آن زمان در صدا و سیما رایج بود و بسیار تکراری و یکنواخت شده بود. نوع نگاه مهران مدیری به طنز سبب مشکلاتی با برخی روزنامه‌های محافظه‌کار مانند کیهان شد[نیازمند منبع]. به هر رویه این مجموعه آغازگر حرکت جدید و معرفی بازیگران جدیدی در عرصه طنز شد.
تبدیل شدن بازیگران جوان ساعت خوش به ستاره‌های تلویزیون، چندان در آن برهه زمانی خوشایند مدیران تلویزیون نبود. ساعت خوش در اوج، یکمرتبه به پایان رسید. این تصمیم اتفاقی برای خود بازیگران هم عجیب بود.[12]
رفتن از تلویزیون و ورود به شبکه نمایش خانگی
پس از پخش سریال مرد دوهزارچهره در سال 1388، تصمیم مهران مدیری بر ساخت و پخش سریال جدیدی به نام قهوه تلخ برای صدا و سیما بود اما به دلایل نامعلوم با موافقت مسئولان صدا و سیما همراه نشد، از دلایل عدم موافقت به مسائل مالی، محتوا و داستان سریال اشاره شده‌است.[13] سرانجام در شهریور 1389 این مجموعه در شبکه نمایش خانگی توزیع شد. این سریال به موفق‌ترین سریال شبکه نمایش خانگی تبدیل شد و به عنوان پرفروش‌ترین سریال شبکه نمایش خانگی لقب گرفت.[14] آغاز داستان این سریال در مورد نیما زند کریمی، استاد دانشگاه در رشته تاریخ، شخصی که در زندگی خود با مشکلات مالی مواجه شده‌است، می‌باشد. وی پس از مدتی به این نتیجه می‌رسد که در ایران به تحصیلات مرتبط به تاریخ اهمیتی داده نمی‌شود و تصمیم می‌گیرد به‌طور کلی تاریخ را کنار بگذارد و سعی می‌کند همه? کتاب‌هایی که در این زمینه دارد را به کتابخانه اهدا کند. در همین حین با دختری آشنا می‌شود که به تاریخ علاقه‌مند است و به پیشنهاد آن دختر به کاخی می‌رود، در آنجا قهوه‌ای می‌نوشد که او را به گذشته می‌برد.
بمب خنده
نوشتار اصلی: بمب خنده
در نیمه دی ماه 1389 فیلمی از مهران مدیری در حال تقلید برنامه‌های ماهواره‌ای در فضای وب، و همچنین به‌صورت لوح فشرده منتشر شد که به سرعت به یکی از پربازدیدترین لینک‌ها در محیط وب فارسی و شبکه‌های اجتماعی تبدیل شد، اما کسی نمی‌دانست متعلق به کدامیک از آثار مدیری است.[15]
ویلای من
نوشتار اصلی: ویلای من
در سال 1391 مهران مدیری ساخت مجموعه‌ای جدید را برای پخش در شبکه نمایش خانگی با نام ویلای من شروع کرد. تیم بازیگران و سازندگان این مجموعه اشتراک زیادی با قهوه تلخ داشت.[16] تولید این مجموعه با سرمایه‌گذاری مؤسسه فرهنگی «گلرنگ رسانه» از 20 آبان ماه در منطقه ازگل کلید خورد. داستان ویلای من درباره? پیرمردی متمول و بیمار است که تا به حال ازدواج نکرده و هیچ فرزندی ندارد. وکیل درستکار او برای انجام روال قانونی انحصار وراثت با انتشار آگهی در روزنامه از کسانی که او را می‌شناسند می‌خواهد خود را معرفی کنند.[17] همانند قهوه? تلخ، ویلای من هم از طریق شبکه نمایش خانگی پخش شد و به تعدادی از خریداران نسخه? اصلی این مجموعه، به قید قرعه جوایزی، از جمله سه ویلا در شمال ایران،[18] اهدا شد. این مجموعه در جذب مخاطبان نتوانست به موفقیت قهوه تلخ دست پیدا کند.[19]
ممنوع تصویر شدن
پس از پخش تیزرهای پویانمایی تهران 1500 در سال 1392 با وجود آن که مهران مدیری در نقش یک بازی کرده بود، معلوم شد که هیچ اشاره‌ای به وی نشده‌است. تهیه‌کننده این مجموعه در واکنش به این موضوع عنوان کرد، به دستور بازرگانی صدا و سیما، نشان دادن تصویر مهران مدیری و حتی پخش صدای او و اشاره به نامش ممنوع است.[20][21]
شوخی کردم…!
نوشتار اصلی: شوخی کردم
در دی ماه سال 1392 مهران مدیری ساخت مجموعه جدیدش را با نام شوخی کردم…! آغاز کرد. این سریال برخلاف سریال‌های قبلی از داستان آیتمی سرچشمه می‌گرفت و هر قسمت موضوع خاصی داشت و به یکی از معضلات جامعه چنگ می‌زد.[22] این سریال با طیف وسیعی از بازیگران طنز همراه بود (67 بازیگر). در حالی مهران مدیری در این سریال مجری‌گری کرد که از آخرین تجربه او در این زمینه در مجموعه طنز 80، دوازده سال گذشته بود. مهران مدیری در سال 1387 در برنامه مثلث شیشه‌ای زمانی که مجری برنامه، رضا رشیدپور، از وی پرسید که دوست دارد چه کاری بسازد که تا حالا نساخته در پاسخ گفت دوست دارم در آینده کاری بسازم که هم طنز باشد و هم معضلات جامعه را بیان کند حالا به نظر می‌رسد شوخی کردم همان کاری باشد که مدیری در سال 87 حرفش را می‌زد.
بازگشت به تلویزیون
در آخرین لحظات سال 92 در شبکه 3سیما در برنامه 3ستاره که مهران مدیری نامزد دریافت بهترین بازیگر نقش اول مرد در سریال‌های برره و مرد هزار چهره شده بود در این برنامه حاضر شد و بعد از 6 سال دوری از تلویزیون دوباره به جعبه جادویی برگشت و دو جایزه دریافت کرد. مهران مدیری در این برنامه گفت در اوایل سال 93 به تلویزیون برمی‌گردد به سه دلیل:
من فرزند تلویزیون هستم و عمده? زندگیم و همچنین مهم‌ترین آثارم رو در تلویزیون انجام دادم و هیچوقت نمیشه از تلویزیون رفت و برنگشت.
شبکه نمایش خانگی قابل مقایسه با تلویزیون نیست برای اینکه من یک مخاطب 70 میلیونی رو عوض کردم با یک مخاطب 3 میلیونی که این منو آزار داده تو این سال‌ها.
برای این که احساس می‌کنم مردم به شدت نیاز دارن به حال خوب، خنده، و به لحظات شاد و این تنها کاریه که از دست من بر می‌آد و فکر می‌کنم وقتشه برگردم و این وظیفه رو انجام بدم.[23][24]
در حاشیه
نوشتار اصلی: در حاشیه
مجموعه تلویزیونی در حاشیه با نام سابق «اتاق عمل» ساخت آن به کارگردانی و بازیگری، طراحی صحنه و لباس مهران مدیری از مهر 1393 آغاز شد.[25][26] از ابتدا با حاشیه‌هایی (مخالفت گسترده از سوی نهادهای حامی پزشکان) در ساخت همراه بود و مدتی هم ضبط و تصویربرداری آن متوقف شد که بدنبال این حاشیه‌ها با تغییراتی در متن فیلمنامه از شش فروردین 94 شروع شده‌است.[27] این مجموعه تلویزیونی چهارمین سریال مهران مدیری در دهه? 1390 و اولین سریال او پس از بازگشت به تلویزیون است.
عطسه
نوشتار اصلی: عطسه (مجموعه تلویزیونی)
سال 1394 مهران مدیری خبر از سریالی با نام عطسه داد.[28] گفته می‌شد سریال «عطسه» شامل آیتم‌های مختلف طنز می‌باشد که دارای موضوعات اجتماعی است و دارای 10 قسمت می‌باشد که در بازه? زمانیِ مشخص (2 هفته یکبار) از هفته? اول تیرماه 94، وارد شبکه نمایش خانگی شد.[29]
دورهمی
نوشتار اصلی: دورهمی
مجموعه دورهمی در نوروز 1395 شروع به کار کرد. این مجموعه به سرعت توانست مخاطبان را به خود جذب کند تا جایی که بسیاری از کارشناسان پیش‌بینی کردند به زودی جای خندوانه رامبد جوان را خواهد گرفت.[30]
18آذر 1395 مهران مدیری در برنامه دورهمی با استفاده از اصطلاحات «جوگیر» و «مظلوم» درباره? مردانی که حق طلاق را به همسر خود می‌دهند باعث ایجاد واکنش‌ها و انتقادات متعددی در خبرگزاری‌ها و شبکه‌های اجتماعی شد.[31][32][33][34][35][36]
مجید سمیعی نیز از مهمان‌های پیشین این برنامه بود که واکنش‌های متفاوتی را در شبکه‌های اجتماعی و خبرگزاری‌ها به همراه داشت.[37][38]
قسمت‌های دوم و سوم برنامه دورهمی در اکثر نظر سنجی‌های انجام شده در صداوسیما از برنامه‌های پرمخاطبی چون نود و خندوانه بالاتر قرارگرفت و در دوره‌های پیاپی مهران مدیری به عنوان برترین مجری، بالاتر از عادل فردوسی پور و رامبد جوان و برنامه دورهمی به عنوان برترین برنامه در جلب رضایت مخاطب، بالاتر از نود و خندوانه قرار گرفتند.[نیازمند منبع]
کنسرت
مهران مدیری در سال 1379 آلبوم «از روی سادگی» را با موسیقی بابک بیات و فردین خلعتبری منتشر کرد و پس از آن موفق به برگزاری چند اجرای زنده هم شد. تیتراژ فیلم سینمایی «هم‌نفس» و سریال‌های «شب‌های برره»، «باغ مظفر»، «قهوه تلخ» و «زعفرانی» از جمله فعالیت‌های مدیری طی سال‌های اخیر در عرصه خوانندگی بوده‌است. او یک قطعه را هم در آلبوم گروه «دارکوب» اجرا کرد که سال 1389 منتشر شد.
مهران مدیری بعد از سال‌ها در روز چهارشنبه 31 مرداد و 1 شهریور 1397 در برج میلاد کنسرتی به اسپانسری اپلیکیشن موسیقی آوادیو از اول مارکت برگزار کرد.[39]
مهران مدیری که پس از سال‌ها برای یک اجرای زنده روی صحنه مرکز همایش‌های برج میلاد آمده بود، همان ابتدا اعلام کرد به خاطر شرایط سخت اقتصادی تصمیم گرفته‌است درآمد هر دو شب کنسرت خود را به یک خیریه اهدا کند تا صرف خریدن شیر خشک برای کودکان شود. این حرف‌های کمدین و خواننده محبوب با تشویق شدید تماشاگران حاضر در برج میلاد همراه شد.
مهران مدیری که چند روز پیش در مراسم اهدای جوایز جشن حافظ با سیمایی متفاوت روی صحنه آمده بود، در برج میلاد دیگر نشانی از چهره‌آرایی ویژه پروژه سینمایی «رحمان 1400» به کارگردانی منوچهر هادی نداشت. او در نخستین کنسرت خود در شامگاه چهارشنبه 31 مردادماه قطعات «امشب شب مهتابه»، «بیا بریم کوه»، «ناوک مژگان» و «بارون» را خواند و در فاصله هر دو اجرا چند کلمه با حاضران در سالن حرف زد.
شگفتانه مدیری در این کنسرت اجرای قطعه خاطره‌انگیز «سوغاتی» بود که او اعلام کرد برای خواندن آن از اردلان سرفراز، ترانه‌سرای نامدار اجازه گرفته‌است. این بخش کنسرت با استقبال بسیار زیاد و همخوانی تماشاگران همراه بود.[40]
هیولا
نوشتار اصلی: هیولا (مجموعه نمایش خانگی)
سریال شبکه نمایش خانگی هیولا جدیدترین سریال مهران مدیری است. هیولا 19 قسمت داشت که در آن به مشکلات اجتماعی پرداخته شده بود. طراح و سرپرست فیلمنامه این مجموعه پیمان قاسم خانی است. پخش این سریال از تاریخ 9 اردیبهشت 98 به صورت هفتگی (دوشنبه‌ها) از طریق مراکز عرضه فیلم ایران انجام می‌شد.[نیازمند منبع]
حاشیه‌ها
اخطار صدا وسیما
رضا پورحسین (قائم مقام معاون سیما) در پاسخ به این سؤال که انتقادهایی نسبت به برنامه دورهمی به ویژه در خصوص رفتار مجری این برنامه انعکاس داشته‌است گفت: «قبول دارم که در برنامه بعضاً سوالاتی مطرح شده که با فرهنگ ایرانی - اسلامی همخوانی ندارد! و نیز با رفتار تنبیه‌آمیز مجری شأن میهمانان برنامه نادیده گرفته شده‌است؛ این موارد که به ما انعکاس داده شده‌است و بررسی کردیم بلافاصله به عوامل برنامه تذکر جدی داده شده‌است تا نسبت به موارد اخلاقی و رعایت سبک زندگی ایرانی اسلامی دقت بیشتری شود».[41]
خداحافظی با سریال‌سازی
او در تیرماه 1395 دربرنامه هفت گفت: «حوصله ندارم. خیلی وقت است که حالم خوب نیست. یک نوع دگردیسی نیاز است برای ترک تلویزیون و سینمای خانگی به سمت سینما می‌روم و سالانه یک یا دو سینمایی خواهم ساخت. برای اینکه از این شکل کار خسته و اشباع شده‌ام. اصلاً دیگر دوست ندارم و ارضایم نمی‌کند.»[42]
